فکر کنید
در درس علوم، مفهوم کار را چنان تعریف می‌کنیم که اندازه گیری آن با استفاده از ابزارهایی مانند نیروسنج، متر نواری، زمان‌سنج، ترازو و ... ممکن باشد. به‌نظر شما کار انجام شده در کدام یک از فعالیت‌های صفحه قبل، به‌کمک این ابزارها قابل اندازه گیری است؟ چگونه کار انجام شده را اندازه می‌گیرید؟
پاسخ و توضیح فکر کنید صفحه 67 علوم هفتم
مفهوم **کار** در فیزیک تعریف دقیقی دارد و برای اینکه کاری انجام شود، باید هم **نیرو** و هم **جابه‌جایی** در جهت آن نیرو وجود داشته باشد. $\text{W} = \text{F} \times \text{d}$ 📐
***
## ۱. فعالیت قابل اندازه‌گیری
فعالیت **"آزمایش کنید" (کشش قطعه چوب با نیروسنج)** بهترین نمونه برای اندازه‌گیری دقیق کار است.
* **سایر فعالیت‌ها:** فعالیت‌های دیگر (بولینگ، میمون و سنگ) شامل تبدیل پیچیده انرژی هستند که اندازه‌گیری کار خالص (مثلاً کار انجام شده روی پین یا قوطی) دشوارتر است.
### ۲. نحوه اندازه‌گیری کار انجام شده
در آزمایش کشش چوب، می‌توان کار انجام شده برای غلبه بر اصطکاک را با ابزارهای زیر اندازه گرفت:
1. **اندازه‌گیری نیرو ($F$):**
* **ابزار:** **نیروسنج**
* **روش:** نیروسنج را به چوب وصل کرده و آن را می‌کشیم. عددی که نیروسنج در هنگام حرکت با سرعت ثابت نشان می‌دهد، همان نیروی کشش لازم ($F$) برای غلبه بر نیروی اصطکاک است. (یکا: $\text{N}$)
2. **اندازه‌گیری جابه‌جایی ($d$):**
* **ابزار:** **متر نواری** یا **خط‌کش**
* **روش:** مسافتی که چوب را روی میز جابه‌جا می‌کنیم (مثلاً $\text{0.30 m}$ یا $\text{0.50 m}$)، با متر اندازه گرفته می‌شود. (یکا: $\text{m}$)
3. **محاسبه کار ($W$):**
* **فرمول:** $\text{کار} (W) = \text{نیرو} (F) \times \text{جابه‌جایی} (d)$
* **روش:** با ضرب این دو عدد در هم، کار انجام شده به واحد **ژول** ($ ext{J}$) به دست می‌آید. 👏
